بررسي و ارزيابي تاثيرات كمي طرحهاي پخش سيلاب بر سفره آب زيرزميني با استفاده از مدلينگ

بررسي و ارزيابي تاثيرات کمي طرح هاي پخش سيلاب (تسوج ) بر سفره آب زيرزميني با استفاده از مدلينگ

مجری : ابوالفضل ناصری

همکاران  استانی: احد حبيب زاده، مالك رفيعي ، رحیم کوشائیان ، عزيز علي نژاد و محسن اسکافی (همکاری در برنامه نویسی رايانه‌اي)

محل اجرا: ایستگاه تحقیقاتی تسوج در استان آذربایجان شرقی

تاریخ شروع : 1384

مدت اجرا: 5 سال

چکيده

اين تحقيق با هدف مدل بندی رياضي تغييرات سطح آب زيرزمينی در دشت تسوج، برآورد بيلان آب زيرزميني و پيش‌بيني سطح يا حجم آب زيرزمينی براي يك دوره پنج ساله اجرا شده است. براي نيل به اهداف تحقيق داده هاي تراز سطح آب در ده چاه پيزومتري و يک چاه اکتشافي در اين دشت اندازه گيري و تحليل شده است. محاسبه سطح آب زيرزميني با انجام مدل بندي رياضي و حل معادله حاكم بر جريان آب زير زميني با روش تفاضلات محدود براي پهنه زيرزميني دشت صورت گرفت. نتيجه مقايسه مولفه‌هاي تغذيه و تخليه حجم آب زيرزميني نشان داد حجم مخزن آب زيرزميني دشت در سال هاي آبي 1383 تا 1387 داراي مقادير منفي بوده است. بيشترين و كمترين افت سطح آب زيرزميني در طول چهارسال در ماه‌هاي آذر و فروردين اتفاق افتاده كه برابر 4/83 و2/0 ميليون‌متر‌مكعب بوده است. نتايج مقايسه ميانگين افت سطح آب در طول چهارسال نشان داد ماه‌هاي فروردين، ارديبهشت و خرداد در يك گروه همگن با ميانگين افت 15/2 متر، ماه تير با ميانگين افت 1/3 متر، ماه‌هاي امرداد، شهريور و اسفند با ميانگين افت 57/4 متر و ماه‌هاي مهر، آبان، آذر، دي و بهمن با ميانگين افت برابر با 26/5 متر در گروه همگن بعدي قرار داشتند. الگوي سري زماني سطح آب زيرزميني دشت تسوج از نوع ARMA(1,1) تشخيص داده شد. مقادير پيش‌بيني شده  حاصل از الگوي سري زماني نشان داد با فرض ادامه يافتن شرايط موجود بهره برداري و روند كنوني استفاده از آب زيرزميني در دشت، در اولين سال ( 1388) و پنجمين سال (1392) پيش‌بيني، ميانگين افت تجمعي به ترتيب برابر 7/92 و2/98 ميليون مترمكعب نسبت به سال پايه 1384 خواهد بود. بيشترين افت در ماه خرداد و كمترين افت در ماه اسفند اتفاق خواهد افتاد.