ارزيابي و واسنجي مدل بيلان انرژي سطحي SEBAL در تعيين تبخير-تعرق دشت‌هاي متأثر از پخش سيلاب    

مجری: دکتر جمشید یاراحمدی

مجری: دکتر جمشید یاراحمدی
سال شروع: 1397
سال خاتمه:1401
yarahmadi@itc.nl
کد مصوب:970593-97014-027-29-29-01
خلاصه
آگاهي از ميزان تبخير-تعرق واقعي (ETa) انواع پوشش گياهي از مهمترين نيازهاي حل معادله بيلان آبي در ارزيابي اثر بخشي طرحهاي تغذيه مصنوعي است. از سويي اهميت اين عامل به ويژه در مناطق خشک بيشتر است چرا که سهم ETa در چرخه آب شناسي، به نسبت، افزونتر از ساير عامل‌هاست. مقدار ETa در مقياسهاي فصلي و منطقه اي متغير است و بستگي زيادي به شرايط محيطي دارد. روش‌هاي نسبتا جديدي از دهه 1990 بر مبناي داده‌هاي سنجش از دور پيشنهاد شده‌اند که به دليل گستره بزرگ تحت پوشش اين داده‌ها، امکان پهنه‌بندي ETa را فراهم آورده‌اند. به همين روال مدل‌هايي نيز توسعه يافته اند که تحت نام کلي «مدل‌هاي توازن انرژي سطحي» شناخته شده و با کمک آنها مقدار ETa گياه بر اساس يافتن عاملهاي معادله توازن انرژي موجود در محيط محاسبه مي شود. اين پروژه ملي يکي از زير مجموعه هاي طرح واسنجي و ارزيابي مدل‌هاي توازن انرژي و سنجش از دور در پهنه‌بندي تبخير و تعرق در دشت‌هاي متأثر از ايستگاه‌هاي پخش سيلاب مي باشد که با استفاده از مدل SEBAL تبخير و تعرق واقعي را براورد مي نمايد. در تحقيق حاضر تلاش خواهد شد اين مدل مورد واسنجي و صحت سنجي قرار گيرد.  پروژه ملي در هشت آبخوان منتخب کشور در قالب هشت پروژه انجام شده و در نهايت در پروژه ملي نتايج بدست آمده در هر آبخوان مورد ارزيابي و با توجه به شرايط اکولوژيکي و اقليمي تحليل خواهد شد. مراحل اصلي اين تحقيق شامل تهيه مدل، تهيه تصاوير ماهواره اي و پردازش هاي اوليه بر روي آنها، تصحيح هندسي، تبديل تشعشع اتمسفري به تشعشع سطح زمين، جمع آوري سه دسته داده هاي ورودي مدل (داده‌هاي هواشناسي، پوشش گياهي و محصولات مرتبط با سنجش از دور)، اجراي مدل و واسنجي آن، اعتبار سنجي نتايج مدل و در نهايت تعيين ميزان آب مصرفي انواع پوشش گياهي خواهد بود (در پروژه هاي استاني) در پروژه ملي نتايج هر يک از پروژه ها با توجه به اقليم و مروفومتري و پوشش گياهي منطقه تحليل و کارايي مدل در شايط مخلف ذکر شده مورد ارزيابي قرار مي گيرد.  شرايط مختلف محيطي در استانهايي که اين طرح ملي در آنها به انجام خواهد رسيد اين امکان را فراهم خواهد ساخت که مدل در گستره بزرگي از شرايط اجرا شده و موردواسنجي قرار گيرد تا کارآيي آن به حداکثر رسيده و به عنوان ابزاري قابل اطمينان براي تحقيقات آتي در زمينه تحليل بيلان ابي عرصه هاي پخش سيلاب به کار گرفته شود.